DE VOLKSKRANT Wil Thijssen, september 1998

"Verrek", zeiden collega's, "Dat lijkt onze Eus wel. Maar dat kan niet; Eus is zo'n rustige jongen." Het was hem wél. Die springende gitarist die 's avonds op het podium volledig uit zijn dak gaat, is dezelfde als die ingetogen wetenschapper van het Herseninstituut in Amsterdam. Eus van Someren, gitarist van de Nederlandstalige rockband The Scene, promoveerde vorig jaar cum laude op zijn onderzoek naar het dag- en slaapritme van Alzheimer en Parkinsonpatiënten. "Muziek en wetenschap zijn twee tegengestelden die me in balans houden. Tijdens optredens met The Scene kan ik mijn emotionele ei kwijt. Muziek gaat vanzelf, zonder gedachten, zonder opletten. Puur gevoelsmatig. In de wetenschap geldt precies het omgekeerde. Dan ben ik die stille jongen; redenerend en rationeel." De balans tussen die twee uitersten heeft in zijn loopbaan altijd een belangrijke rol gespeeld. Als kind had Van Someren een abonnement op het populair-wetenschappelijk tijdschrift 'Kijk' - "dat vond ik blits" - en hij ging al vroeg naar de muziekschool. Tijdens zijn studie begonnen de twee extremen voor het eerst te wringen.

Je bent je niet in de muziek gaan specialiseren.
"Na de middelbare school had ik geen idee wat ik wilde studeren. Ik twijfelde heel erg tussen m'n gitaar - het conservatorium - en biologie of natuurkunde - de exacte hoek. Eerst wilde ik een voorbereidend jaar aan het conservatorium doen, zodat ik mijn keuze nog een poos kon uitstellen. Maar een schooldecaan waarschuwde dat ik een jaar in militaire dienst moest als ik daarna zou willen switchen naar een andere studie. Dat bleek niet te kloppen, maar dat is wel de reden waarom ik voor een exacte studie heb gekozen."

Waarom is het natuurkunde geworden?
"Ik had een romantische voorstelling van uitvinders die proefjes doen in slecht verlichte kelders en daarmee heftige resultaten boeken. Dat beeld bleek al snel nergens op te slaan. Het was heel theoretisch met veel wiskunde. Die studie was een verkeerde keuze. Ik denk nu dat je je van een studie eigenlijk geen voorstelling kúnt maken."

Was je teleurgesteld?
"Ontzettend. Ik had het gevoel dat ik had gefaald. Ik heb lang gedacht dat ik natuurkunde nog eens zou afmaken. Maar je moet ook kunnen inzien dat iets een verkeerde keuze is."

Van Someren stelde zich de vraag of hij wellicht beter een praktijkgerichte HBO-studie kon gaan doen. Een beroepskeuzetest moest de student wegwijs maken in wat hij wilde studeren. Daaruit bleek, tot zijn grote verrassing, dat hij belangstelling zou hebben voor sociale wetenschappen. "Stomverbaasd was is. Een sociale studie had in mijn ogen een hele lage status. Ik kon me er niets bij voorstellen, en ging er altijd van uit: daar zitten de softies. Toch heb ik me verdiept in voorlichtingsmateriaal daarover. Antropologie leek me romantisch, maar ik zag mijzelf daar niet zo snel een baan mee vinden. Sociologie zei me niet zoveel. Psychologie ook niet, tot ik bij het hoofdstuk 'Functieleer' kwam. Ik las over de relatie tussen hersengolven en denken. Wauw, geweldig! Ik was meteen verkocht."

En ging als een speer afstuderen.
"Nou, nee. Na mijn kandidaats had ik het studeren wel even gehad. Ik ben een restaurantje begonnen in een kraakpand, en heb maanden rondgereisd met bands. Maar na een aantal maanden kreeg ik een ontzettende intellectuele honger. Toen heb ik midden in het vierde jaar mijn studie weer opgepakt."

Terug van zijn muzikale 'uitstapje' studeerde hij in no time af. Hij kreeg de door hem zo felbegeerde baan als onderzoeker van het Herseninstituut. 's Avonds bleef hij optreden met The Scene. "Die combinatie viel wel eens zwaar, maar ik ben blij dat ik uiteindelijk nooit een keuze heb hoeven maken tussen de wetenschap en de muziek. Ik hou heel veel van het onderzoek dat ik doe, en vind het heerlijk om 's avonds op stap te gaan als ik de hele dag mijn hersens heb zitten kraken. De voldoening geeft in beide gevallen dezelfde kick - een perfecte gitaarsolo of een werkhypothese waarbij je plotseling inziet: dít is de link, de ideale verklaring. Het gevoel dat Archimedes moet hebben gehad toen hij riep: Eureka!" «

[Media]